Het lijkt zo onschuldig, stof dat vrijkomt bij het bewerken van steen, maar het is  levensgevaarlijk. Dit stof, kwartsstof genoemd, is namelijk kankerverwekkend. Duizenden bouwvakkers hebben er dagelijks mee te maken, bijvoorbeeld als ze boren, zagen en schuren in beton. In 2013 zijn verschillende acties ondernomen om werknemers beter te beschermen tegen kwartsstof.

Zo werd in juni 2013 door acht toonaangevend bouwbedrijven een intentieverklaring ondertekend om op de bouwplaatsen met stofvrije (hand)gereedschappen te werken. Inmiddels hebben 20 bedrijven deze intentie ondertekend.

De brancheorganisatie Arbouw heeft onlangs het rapport  “Evaluatie kwarts in de bouwnijverheid” gepubliceerd. Hierin staat dat de kennis over de risico’s van kwartsstof substantieel is toegenomen. Volgens de brancheorganisatie geven werkgevers ook aan vaker gebruik te maken van apparatuur met stofafzuiging of waterverneveling.

De Inspectie SZW heeft in het najaar van 2013 een eerder aangekondigde controle gehouden om na te gaan of werknemers voldoende tegen kwartsstof beschermd worden. Bij meer dan de helft van de 441 controles is handhavend opgetreden. In totaal zijn er 297 overtredingen geconstateerd.  In 68 gevallen is het werk stilgelegd en 23 maal is een boete aangezegd.

Al direct aan het begin van de inspectieperiode, die zes weken heeft geduurd, nam de vraag naar geschikte en geteste apparatuur in sneltreinvaart toe. De vraag naar speciale stofzuigers en daarbij behorende afscherm- en afzuigkappen zorgde volgens leveranciers zelfs tot lege schappen. Aantallen die normaal in een periode van vijf jaar werden verkocht, bleken gedurende de inspectie in één week tijd ruimschoots te worden overtroffen. Werknemers, installateurs, aannemers, zzp’ers en anderen die met deze handgereedschappen werken beseffen dat het de Inspectie menens is om de gevaren terug te dringen. Ze blijken een boete of stillegging van de werkzaamheden niet meer te willen riskeren.