Een miljoen nieuwe huizen erbij voor 2035, meer windmolens op zee, een nieuwe studiebeurs voor mbo, hbo en universiteit, steun voor innoverende bedrijven, een gekozen premier, gratis kinderopvang, geen toeslagen meer maar een belastingkorting. Ook het eigen risico van 385 euro per jaar voor zorg moet anders. Die wordt vervangen door een eigen bijdrage van 100 euro per behandeling met een maximum van 400 euro. Het is een greep uit de wensen die D66 in het verkiezingsprogramma heeft staan.
De sociaal-liberalen presenteerden het programma van ruim 200 pagina's zondag in de Schiecentrale in Rotterdam. Daarmee is D66 de eerste landelijke partij die haar plannen bekend maakt voor de verkiezingen, op 17 maart volgend jaar. Het is nog niet definitief, want de leden moeten er op 28 november nog een klap op geven.
Een nieuw begin - Laat iedereen vrij, maar niemand vallen
Onder de slogan Een nieuw begin - Laat iedereen vrij, maar niemand vallen geeft de nieuwe partijleider Sigrid Kaag aan dat het tijd is voor verbindend en open leiderschap. De crisis brengt volgens haar de knelpunten en onrechtvaardigheden in de samenleving versterkt aan de oppervlakte. "Laat de crisis waar wij nu uit proberen te klimmen een nieuw begin zijn. Vrijheid en gelijke kansen voor iedereen komen niet vanzelf, integendeel. Daar zijn voortdurend politieke keuzes en politieke moed voor nodig", zegt Kaag. Behalve voor onderwijs, een echt D66-item, zijn er ook veel voorstellen voor een duurzame economie.
Optimistisch programma
Wouter Koolmees, die de commissie voor het verkiezingsprogramma voorzit, spreekt van een optimistisch programma maar waarschuwt dat er flinke onzekerheid in zit vanwege de pandemie. "Een verslechtering van de situatie kan ervoor zorgen dat we de snelheid van onze ambities moeten bijstellen. Net zoals een verbetering ervoor kan zorgen dat we meer gas willen geven. Veel zal afhangen van het tempo waarmee de wereldeconomie zich in 2021 kan herstellen", aldus Koolmees, minister Sociale Zaken en Werkgelegenheid.
Opmerkelijk zijn de ambities in de woningbouw, een portefeuille waar een D66-minister op zit die onder vuur ligt van de hele oppositie om de hoge huren. Koolmees noemt de krapte op de woningmarkt een van de grootste problemen van nu. "Mensen betalen te veel huur, kunnen niet verhuizen of krijgen helemaal geen woning. Plannen maken in de bouw is makkelijker dan ze te realiseren." D66 wil meer sturing vanuit de overheid. "Minister Kajsa Ollongren heeft dat al in gang gezet. Maar het is nog niet genoeg", zegt Koolmees.
Bouwlocaties
Nieuwbouw moet vooral binnen de bebouwde kom of op enkele grote bouwlocaties, ook buiten de Randstad. De helft van de verhuurderheffing die de corporaties aan het Rijk betalen, krijgen ze terug via een fonds om betaalbare huurwoningen te bouwen en te verduurzamen. De hypotheekrenteaftrek wordt afgebouwd en daarvoor in plaats gaat de inkomstenbelasting omlaag. Wat D66 betreft mogen hypotheken langer duren dan 30 jaar en mag de helft aflossingsvrij worden geleend.
De regeringspartij heeft nu negentien zetels in de Tweede Kamer maar staat in de peilingen op verlies.
Door: ANP