DEN HAAG - De vijftige grootste bouwondernemingen van Nederland hebben afgelopen jaar 1,4 miljard euro aan bedrijfsopbrengsten ingeleverd. Dat blijkt uit de derde editie van de Cobouw 50, het overzicht van de grootste bouwers, installateurs en ingenieursbureaus van ons land. De Cobouw 50 is woensdagavond op het Cobouw Awards-gala in Rotterdam gepresenteerd en zit donderdag als bijlage bij de dagblad Cobouw.
De terugval in 2010 volgt op het omzetverlies van 2,7 miljard een jaar eerder. In totaal heeft de bouwtop nu ruim 4 miljard euro aan omzet in rook zien opgaan gedurende de twee crisisjaren. De grootste aannemers van Nederland waren samen goed voor een nettoresultaat van 774 miljoen euro. Dat is 6,1 procent meer dan in 2009. De groei is vooral het gevolg van de uitzonderlijke prestaties van een viertal bedrijven, waaronder baggeraars Boskalis en Van Oord.
Dat de bovenkant van de bouwmarkt financieel weldegelijk pijn lijdt, blijkt wel uit het gegeven dat van vijftig top-bouwers er 31 een winstdaling moesten slikken. Zes ondernemingen sloten het jaar zelfs af met verlies, een verdubbeling ten opzichte van 2009.
Bouwdeskundigen waarschuwen in het magazine dat het leed in de sector voorlopig nog niet geleden is. Ze voorzien onder meer dat het aantal faillissementen komende maanden zal toenemen. "Een paar jaar geleden zagen ondernemers nog licht aan het einde van de tunnel zagen. Na de bouwvak is het licht echter uitgegaan", constateert fusie- en overnamespecialist Ben Olde Hartman.
Volgens hem staan veel mkb-bouwers er slechter voor dan gedacht. "Ze denken dat het half twaalf is, maar in werkelijkheid is het kwart over twaalf. Technisch zijn ze al failliet. Dat zie je aan de betalingen: ze vullen het ene gat met het andere en rekken de betalingstermijn op."
Albert Koops van adviesbureau BDO ziet het overal in de sector rommelen, nadrukkelijk ook bij de grote bouwondernemingen. "100 procent kans dat er nog wat gaat gebeuren", voorspelt hij.
Edmond Verstraete, voorzitter van de vakgroep bouw van accountantsbureau PwC sluit niet uit dat een capaciteitsreductie nodig is om de verhoudingen in de sector te normaliseren. "Steeds meer directeuren dringen daar op aan", weet hij. Hoewel Vertraete geen groot bloedbad verwacht onder de grootste bouwers, voorziet hij wel grote veranderingen. "Er zal dominantie ontstaan van een beperkte groei grote aannemers. Die ontwikkeling is al gaande. De andere bouwbedrijven zullen zich op den duur de rol van onderaannemer moeten aanmeten. Ze hebben simpelweg niet de omvang en de buffers om een groot risicoprofiel aan te gaan."
De Cobouw 50
Voor het derde achtereenvolgende jaar heeft Cobouw in nauwe samenwerking met de rekenmeesters van PwC de 50 grootste bouwbedrijven van Nederland gerangschikt naar hun omzetten. Maar niet alleen de omzetten, ook de nettowinstpercentages, solvabiliteit, omzet per medewerker en het eigen vermogen zijn onder een vergrootglas gelegd.
Hetzelfde is gedaan voor de 20 grootste installateurs en de 20 grootste ingenieursbureaus. De lijsten leverden voldoende stof op voor 92 pagina's met journalistieke verhalen over de stand van zaken in Nederlands grootste sector: de bouw.