AMSTERDAM - De vloer van het Amsterdamse Scheepvaartmuseum is onderscheiden met De Vernufteling, de innovatieprijs van de Nederlandse ingenieurswereld. Het museum heeft als eerste ter wereld een vloer die geluid absorbeert en zo het bekende galm-effect in grote ruimten voorkomt.
De vloer is ontwikkeld door het Nederlandse ingenieursbureau LBP-SIGHT. Gisteren werd de prijs uitgereikt in Den Haag tijdens de Dag van de Ingenieur. In totaal waren er 18 genomineerden.
Bij de renovatie van het Scheepvaartmuseum is de binnenplaats overkapt met glas en omgevormd tot een ontvangst- en receptieruimte. Zonder maatregelen zou het er onaanvaardbaar galmen.
Zowel aan de wanden als aan de overkapping kon of mocht geen akoestisch materiaal worden bevestigd. Alleen de vloer bleef over. Die moest geluid kunnen absorberen, maar ook steenachtig zijn, glad, slijtvast en eenvoudig schoon te maken. Zo'n vloer bestond niet en is door LBP-SIGHT ontwikkeld.
De vloer bestaat uit betonnen tegels op een metalen frame. De tegels zijn opgedeeld in zestien vierkantjes van 15 bij 15 cm en bekleed met natuursteen. De voegen tussen de vierkantjes zijn deels open zodat het geluid eronder kan worden 'gevangen' en geabsorbeerd.
Dat absorberen gebeurt door de lucht in de holle ruimte tussen de tegels en de stalen platen die eronder zijn gehangen. De absorptie wordt nog versterkt door mineraalwol dat op elke staalplaat ligt.
De Duitse wiskundige Hermann Ludwig von Helmholtz (1821-1894) ontdekte het luchtabsorptie-principe al in de negentiende eeuw. Het akoestisch gedrag van de vloer wordt bepaald door de breedte en hoogte van de open voegen tussen de tegeltjes, door de hoogte van de lucht, door het toegepaste absorberende materiaal en uiteraard door de hoeveelheid openingen in de vloer. Door de hoeveelheid lucht te variëren, kan de vloer worden ingesteld op de te absorberen frequenties. Zo is de vloer nauwkeurig getuned.
De vloer is met name geschikt voor grote ruimten. Daar ontstaat namelijk al snel een tekort aan mogelijkheden voor het aanbrengen van akoestisch materiaal. Ook is vanwege technische of esthetische beperkingen regulier, akoestisch materiaal vaak niet toepasbaar.
LBP-SIGHT ontwikkelde en testte de vloer in het eigen laboratorium. De in totaal 2300 betonnen tegels zijn gemaakt door het bedrijf Poly Products. Het renovatieontwerp van het Scheepvaartmuseum is gemaakt door Dok architecten.
© Nationale Bouwgids
