Voor de progressieve stemmer valt wat te kiezen wat betreft kernenergie. Waar men voorheen vrijwel uitsluitend bij rechtse partijen als de VVD terecht kon, lijkt kernenergie ook voor progressievere partijen geen taboe meer. De kans is groot dat het onderwerp na de verkiezingen op de formatietafel ligt.
Hoewel kernenergie zich volgens D66 "eerst moet bewijzen", vindt die partij niet dat de optie al in de prullenmand kan. Nieuwkomer Volt vindt het zelfs noodzakelijk in een schone energiemix.
Schone energie komt volgens Volt-leider Laurens Dassen nog te langzaam op gang. "Mogelijk is de aarde al in 2030 anderhalve graden warmer dan in 1900. We lopen ontzettend achter de feiten aan." Volt is geen fan van kernenergie, maar volgens Dassen is de luxe er nu niet om het niet te gebruiken. Als het aan zijn partij ligt, komt er dan ook binnen tien jaar een kerncentrale bij Borssele of op de Maasvlakte. "Dat lukt als we internationaal samenwerken."
Locatie nieuwe centrale
De locatie van een nieuwe centrale ligt gevoelig. VVD-leider Mark Rutte haalde zich de woede van Groningers op de hals door te opperen dat een nieuwe centrale wel in de noordelijke provincie kan komen. De Maasvlakte wordt al jaren als optie genoemd.
GroenLinks is mordicus tegen kernenergie. Volgens die progressieve partij kost de bouw van een kerncentrale tientallen jaren en is het bovendien te duur. "Daar wacht de klimaatcrisis niet op", staat in het partijprogramma. GroenLinks ziet vooral heil in energie uit zon en wind.
Voordelen
D66 positioneert zich tussen GroenLinks en Volt. Vertrekkend Kamerlid Matthijs Sienot ziet de voordelen van kernenergie: het neemt minder ruimte in dan zonnecellen en levert ook stroom als de zon niet schijnt. Maar het is volgens hem nu nog te duur in vergelijking met wind- en zonne-energie, en de bouw van een centrale kost veel CO2 vanwege het benodigde staal en beton.
Dassen denkt juist dat kernenergie onmisbaar wordt, vanwege de groeiende energievraag. De partij wil inzetten op waterstof als schone brandstof, maar de productie daarvan kost veel stroom. "Kerncentrales kunnen die stroom opwekken." Hij wil dat de overheid garant staat voor de nu nog vaak dure leningen, zodat de markt sneller financiering voor een centrale rond krijgt. Subsidies zijn voor Volt ook een optie.
Zonder subsidies
D66 wil juist dat kernenergie er op eigen kracht komt, zonder subsidies vanuit de overheid. Sienot wil dat de markt het eerst zelf verder ontwikkelt tot het rendabel is, net zoals met zonne- en windenergie. "We moeten netjes omgaan met de portemonnee van de belastingbetaler."
Sienot vraagt zich zelfs af of kernenergie nog wel nodig is. Hij zegt dat het pas vanaf 2030 een optie is met "een bescheiden winst" en dan mogelijk al is ingehaald door wind en waterstof. "Het huis staat in brand en we hebben snel een brandblusser nodig", zegt hij. "Kernenergie is die brandblusser niet."
Door: ANP